Aikido woordenlijst
ook beschikbaar als PDF
竜 | ryū | type |
合気道 | ai·ki·dō | weg van harmoniseren van ki |
合気? | ai·ki·jutsu | lichaamstechnieken die aiki-principe gebruiken |
合気杖 | ai·ki·jō | jō technieken die aiki-principe gebruiken |
合気剣 | ai·ki·ken | ken technieken die aiki-principe gebruiken |
法定形 | ho·jo kata | eerste kata van specifieke zwaardstijl |
鹿島神傳直心影流 | Kashima Shinden Jikishinkage-ryū | zwaardstijl |
元気会 | gen·ki·kai | groep van gezondheisoefeningen |
整体 | sei·tai | correct geordend lichaam |
? | ? | geest |
?稽古 | kakari kei·ko | één voor één aanvallen [continu oefening] |
? | kigata | vloeiende aanvallen, tori laat zich niet vastpakken [energetische vorm] |
鍛錬 | tan·ren | gedisciplineerde training, tori laat zich vastpakken [gedisciplineerd] |
真剣 | shin·ken | realistische training [serieus] |
崩し | kuzushi | balansverstoring |
後ろ技 | ushi·ro·waza | technieken voor aanvallen van achteren |
自由技 | ji·yū waza | vrije vorm techniek |
乱取り | ran·do·ri | technieken met meerdere aanvallers |
素振り | su·bu·ri | herhaaldeijke oefening |
? | ? | positie |
座り技 | suwa·ri waza | zittende techniek |
半身半立ち技 | han·mi han·da·chi waza | techniek voor zittende tori en staande uke |
立ち技 | ta·chi waza | staande techniek |
座 | za | zittend |
正座 | sei·za | op knieën zittend met voeten plat op grond |
跪座 | ki·za | op knieën zittend met tenen in mat |
割座 | wari·za | op knieën zittend met heupen tussen voeten op grond |
?座 | cho·za | zittend met benen vooruitgestrekt |
?座 | kai·za | zittend met benen gestrekt en geopend |
体座 | tai·za | zittend met knieën tegen borst en voeten op grond |
?座 | gaku·za | zittend met voetzolen tegen elkaar en knieën op grond |
安座 | an·za | kleermakerszit zonder benen te kruisen |
八相(八双) | hassō | positie als een acht [hassōgamae] |
?座 | kahuza | lotuspositie |
相手 | ai·te | partner |
多人数取り | ta·nin·zū to·ri | drie of meer uke die continue aanvallen, alleen begin techniek doen |
掛り稽古 | ka·ka·ri gei·ko | twee of meer uke die om de beurt aanvallen |
武器 | bu·ki | wapen |
杖 | jō | stok of korte houten staf |
棒 | bō | lange houten staf |
木剣 | bok·ken, boku·tō | gebogen houten zwaard |
短刀 | tan·tō | mes of dolk (kling korter dan 30 cm) |
脇差 | waki·zashi, shoto | gebogen metalen kort zwaard (kling 30 – 60 cm) |
刀 | (ken?,) katana | gebogen metalen zwaard (kling 60 – 70 cm) |
太刀 | ta·chi | gebogen metalen lang zwaard (kling langer dan 70 cm) |
剣 | ken | kort recht metalen tweesnijdend zwaard |
日本刀 | ni·hon·tō | Japans zwaard |
薙刀 | naginata | hellebaard |
槍 | yari | speer |
鍔 | tsuba | stootplaat |
鞘 | saya | schede |
? | bugukake | wapenrek |
迫撃 | koku·kegi | aanval |
?打ち | kia·wa·se shō·men u·chi | directe slag met open hand vanuit heupen naar voorkant hoofd [energetisch ontmoeten voorkant-gezicht slag] |
片手取り相半身 | kata·te do·ri ai han·mi | greep naar één pols aan zelfde kant (identiek) [één-kant-hand greep zelfde kant] |
片手取り逆半身 | kata·te do·ri gyaku han·mi | greep naar één pols aan andere kant (spiegel) [één-kant-hand greep andere kant] |
両手取り | ryō·te do·ri | beide polsen grijpen [beide-polsen grijpen] |
正面打ち | shō·men u·chi | slag tegen voorkant hoofd [voorkant-gezicht slag] |
片手両手取り | kata·te ryō·te do·ri | greep naar één pols met beide handen [één-kant-hand beide-handen greep] |
肩取り | kata do·ri | greep naar één schouder [schouder greep] |
後ろ両手取り | ushi·ro ryō·te do·ri | greep naar beide polsen van achteren [achter beide-handen greep] |
横面打ち | yoko·men u·chi | slag tegen zijkant hoofd [zijkant-gezicht slag] |
中段突き | chū·dan tsu·ki | stoot of steek naar middelste deel lichaam [midden lichaam steek] |
肩取り面打ち | kata do·ri men u·chi | greep naar schouder en slag tegen voorkant hoofd [schouder greep hoofd slag] |
後ろ両肩取り | ushi·ro ryō·kata do·ri | greep naar beide schouders van achteren [achter beide-schouders greep] |
上段突き | jō·dan tsu·ki | stoot of steek naar bovenste deel lichaam [boven-lichaam steek] |
両襟取り | ryō·eri do·ri | ssk newsletter 3XXX [beide-kragen greep] |
蹴り | ke·ri | trap |
後ろ首絞め | ushi·ro kubi shime | verwurging van achteren [achter nek wurg] |
内/外 | uchi/soto | binnen/buiten |
内捌き | uchi saba·ki | beweging naar binnenkant |
外捌き | soto saba·ki | beweging naar buitenkant |
体捌き | tai saba·ki | lichaamsverplaatsing |
前足入身 | mae ashi iri·mi | ingaan met voorste voet |
後ろ足入身 | ushi·ro ashi iri·mi | ingaan met achterste voet |
前足転換 | mae ashi ten·kan | wegdraaien op voorste voet |
後ろ足転換 | ushi·ro ashi ten·kan | wegdraaien op achterste voet |
前足? | mae ashi tenshin | uitwijken met voorste voet |
後ろ足? | ushi·ro ashi tenshin | uitwijken met achterste voet |
前足入身転換 | mae ashi iri·mi ten·kan | ingaan met voorste voet en daarmee wegdraaien |
後ろ足入身転換 | ushi·ro ashi iri·mi ten·kan | ingaan met achterste voet en daarmee wegdraaien |
前足入身転換? | mae ashi iri·mi ten·kan tenshin | ingaan met voorste voet, daarmee wegdraaien en uitwijken |
後ろ足入身転換? | ushi·ro ashi iri·mi ten·kan tenshin | ingaan met achterste voet, daarmee wegdraaien en uitwijken |
前足転換? | mae ashi ten·kan tenshin | wegdraaien op voorste voet en uitwijken |
後ろ足転換? | ushi·ro ashi ten·kan tenshin | wegdraaien op achterste voet en uitwijken |
後ろ足入身? | ushi·ro ashi iri·mi tenkai | ingaan met voorste voet en hele lichaam op de plek draaien |
手捌き | te saba·ki | handbeweging |
上半円 | kami han·en | halve cirkel bovenlangs |
下半円 | shimo han·en | cirkel onderlangs |
手首返し | te·kubi gae·shi | onderarmen parallel |
十字結び | jyū·ji musu·bi | onderarmen gekruisd |
受け流し | uke naga·shi | ? |
の手 | no·te | hand |
打ちの手 | u·chi·no·te | slaghand |
肩の手 | kata·no·te | hand bij schouder |
段 | dan | hoogte |
下段 | ge·dan | laag |
中段 | chū·dan | midden |
上段 | jō·dan | hoog |
脇構 | waki gamae | kleine houding |
下段の構え | ge·dan no kama·e | lage houding |
中段の構え | chū·dan no kama·e | midden houden |
上段の構 | jō·dan no kamae | hoge houding |
技 | waza | techniek |
一教 | ik·kyō | eerste onderricht |
二教 | ni·kyō | tweede onderricht |
三教 | san·kyō | derde onderricht |
四教 | yon·kyō | vierde onderricht |
隅落し | sumi·oto·shi | hoek worp |
小手返し | ko·te·gae·shi | pols verdraaiïng |
入身投げ | iri·mi·na·ge | ingaande worp |
四方投げ | shi·hō·na·ge | vier richtingen worp |
五教 | go·kyō | vijfde onderricht |
肘決め抑え | hiji ki·me osa·e | elleboog controle klem |
内回転三教 | uchi·kai·ten·san·kyō | binnenlangs raddraai sankyo |
腕絡み | ude gara·mi | arm verstrengeling |
合気腰 | ai·ki·goshi | heupworp met hoofd van binnen naar buiten onderlangs gyaku hanmi |
合気落し | ai·ki·oto·shi | vermengend laten vallen |
回転投げ | kai·ten·na·ge | raddraai worp |
腕決め投げ | ude ki·me na·ge | arm breek worp |
前落し | mae·oto·shi | voorwaarste worp |
引き落し | hiki·oto·shi | trek worp |
切り落し | ki·ri oto·shi | houw worp |
回転落し | kai·ten·oto·shi | draai worp |
天地投げ | ten chi na·ge | hemel aarde worp |
玄形呼吸投げ | gen·kei·ko·kyū·na·ge | archetype ademhalingskracht worp |
内回転投げ | uchi·kai·ten·na·ge | binnenlangs raddraai worp |
振り突き呼吸投げ | furi·zu·ki ko·kyū na·ge | slingerende stomp ademhalingskracht worp |
十字絡み | jyū·ji gara·mi | kruis knoop verstrengeling |
鳥り船呼吸投げ | to·ri fune ko·kyū·na·ge | roeioefening ademhalingskracht worp |
四方蹴り呼吸投げ | shi·hō ge·ri ko·kyū·na·ge | vier richtingen trappen ademhalingskracht worp |
教絡み三教投げ | ude gara·mi san·kyō na·ge | arm verstrengeling sankyo worp |
教絡み四教投げ | ude gara·mi yon·kyō na·ge | arm verstrengeling yonkyo worp |
腰投げ | koshi na·ge | heupworp |
外回転投げ | soto kai·ten·na·ge | buitenlangs raddraai worp |
斬刀呼吸投げ | zan·to ko·kyū na·ge | ? |
教絡み抑え | ude gara·mi osa·e | arm verstrengeling klem |
手車 | te guruma | hand rad |
背負い車 | se·o·i guruma | over schouder dragen rad |
腰車 | koshi guruma | heup ? |
沈身腰車 | chin shin koshi guruma | serieus zinkend heup wiel |
表/裏 | omote/ura | voor/achter |
表 | omote | voor partner |
裏 | ura | achter partner |
?/? | yin/yang | yin/yang |
? | yin | yin |
? | yang | yang |
理 | ri | principe |
水 | su, mizu | water, boven-onder, oost |
土 | do, tsu | aarde, links-rechts, zuid |
風 | hu | wind, voor-achter, west |
火 | ka, hi | vuur, spiraal, noord |
? | complete? | mens |
春 | haru | lente |
夏 | natsu | zomer |
秋 | aki | herfst |
冬 | fuyu | winter |
攻防の原理 | kō·bō no gen·ri | theorie van aanval en verdediging |
打ちの理 | u·chi no ri | stoot principe |
抑えの理 | osa·e no ri | klem principe |
投げの理 | na·ge no ri | werp principe |
斬の理 | zan no ri | snij principe |
投げ/抑え | nage/osae | nage/osae |
投げ | na·ge | worp |
抑え | osa·e | klem |
投げ抑え | na·ge osa·e | geklemd werpen |
受身 | u·ke·mi | ontvangen met het lichaam |
boven onder u·ke·mi | boven onder ukemi | |
前受身 | mae u·ke·mi | voorwaartse ukemi |
後ろ受身 | ushi·ro u·ke·mi | achterwaartse ukemi |
横受身 | yoko u·ke·mi | zijwaartse ukemi |
chokuto | valbreken door op de plaats af te slaan | |
飛び受身 | to·bi u·ke·mi | vrije val |
? | ? | persoon |
植芝 盛平 | Ueshiba, Morihei | wijlen oprichter van aikidō, ōsensei (14-12-1883 – 26-04-1969) |
植芝 吉祥丸 | Ueshiba, Kisshomaru | wijlen zoon van ōsensei, tweede dōshu (27-06-1921 – 04-01-1999) |
植芝 守央 | Moriteru Ueshiba | kleinzoon van ōsensei, derde dōshu (02-04-1951) |
多田 宏 | Tada, Hiroshi | leerling van ōsensei, shihan (13-12-1929) |
池田 昌富 | Ikeda, Masatomi | leerling van Tada sensei, shihan (08-04-1940) |
数える | kazu·e·ru | tellen |
○ | zero | nul, leeg |
一 | ichi | een |
二 | ni | twee |
三 | san | drie |
四 | shi, yon | vier |
五 | go | vijf |
六 | roku | zes |
七 | shichi, nana | zeven |
八 | hachi | acht |
九 | ku, kyū | negen |
十 | jū | tien |
十一 | jū ichi | elf |
二十 | ni jū | twintig |
二十一 | ni jū ichi | eenentwintig |
百 | hyaku | honderd |
千 | sen | duizend |
万 | man | tienduizend |
一本目 | ip·pon·me | eerste deel |
ニ本目 | ni·hon·me | tweede deel |
三本目 | san·bon·me | derde deel |
四本目 | yon·hon·me | vierde deel |
五本目 | go·hon·me | vijfde deel |
六本目 | roku·hon·me | zesde deel |
七本目 | nana·hon·me | zevende deel |
八本目 | hachi·hon·me | achtste deel |
段階 | dan·kai | gradaties |
段 | dan | dangraad |
級 | kyū | kyūgraad |
無級 | mu·kyū | zonder kyū |
六級 | rok·kyū | zesde kyū |
五級 | go·kyū | vijfde kyū |
四級 | yon·kyū | vierde kyū |
参級 | san·kyū | derde kyū |
弐級 | ni·kyū | tweede kyū |
壱級 | ik·kyū | eerste kyū, beginnerskyū |
有段者 | yū·dan·sha | met dan |
無段者 | mu·dan·sha | zonder dan |
初段 | sho·dan | eerste dan, beginnersdan |
弐段 | ni·dan | tweede dan |
参段 | san·dan | derde dan |
四段 | yon·dan | vierde dan |
五段 | go·dan | vijfde dan |
六段 | roku·dan | zesde dan |
七段 | nana·dan | zevende dan |
八段 | hachi·dan | achtste dan |
九段 | ku·dan | negende dan |
十段 | jyū·dan | tiende dan |
? | ? | algemeen |
合 | ai | harmonie, eenwording |
気 | ki | levenskracht, levensenergie |
道 | dō | weg, leer, discipline |
合気道 | ai·ki·dō | weg van harmoniseren van ki |
合気道家 | ai·ki·dō·ka | beoefenaar van aikido |
合気会 | ai·ki·kai | organisatie voor de beoefening en verspreiding van aikidō |
受け | u·ke | aanvaller [ontvanger] |
取り | to·ri | verdediger [pakken, opnemen, kiezen] |
投げ | na·ge | werper |
打太刀 | uchi·da·chi | ouder, leraar [slaand zwaard] |
受太刀 | shi·da·chi | kind, leerling [uitvoerend zwaard] |
? | ? | instructies |
お願いします | o·nega·i shi·ma·su | wij groeten u beleeft ?/ alstublieft (aan begin van les of oefening) |
どうも有難う御座いました | do·o·mo a·ri·ga·to·o go·za·i·ma·shi·ta | dank u wel (aan einde van les of oefening) |
はい | hai | ja |
止め | yame | stop (en ga aan de kant zitten) |
始め | haji·me | begin, start |
待って | ma·t·te | wacht, stop |
立て | ta·te | sta op |
? | suwatte | ga zitten |
? | mawatte | draai |
個体 | ko·tai | wissel van partner [persoon] |
?理解 | mo·ri·kai | herhaal de oefening |
反対 | han·tai | gebruik de andere kant |
相手? | ai·te kaite | zoek een andere partner |
礼 | rei | groeten, buigen [respect] |
?礼 | ritsu·rei | staande buiging |
座礼 | za·rei | zittende buiging |
? | ? | titels |
大先生 | ō·sen·sei | grote leraar |
先生 | sen·sei | leraar, instructeur |
道主 | dō·shu | degene die de weg wijst |
師範 | shi·han | hoofdinstructeur (minimaal 6e dan) |
指導員 | shi·do·in | instructeur, shihan-in-opleiding (4e of 5e dan) |
副指導員 | fuko·shi·do·in | assistent instructeur (2e of 3e dan) |
先輩 | sen·pai | iemands senior |
後輩 | kō·hai | iemands junior |
無段者 | mu·dan·sha | persoon zonder graad |
有段者 | yū·dan·sha | persoon met graad |
道場長 | dō·jō·cho | dōjō-hoofd |
弟子 | de·shi | leerling |
内弟子 | uchi·de·shi | in dōjō wonende leerling, inwonende leerling |
外弟子 | soto·de·shi | buiten dōjō wonende leerling |
? | ? | voorwerpen |
道場 | dō·jō | trainingsruimte (plaats van verlichting) [plaats van de weg] |
上座 | kamiza | altaar met portret van ōsensei (eventueel met calligrafie of bloemen) [hoge kant van de mat] |
?座 | shomiza | (lage) achterkant van de mat |
? | joseki | (hoge) rechterzijde van de mat |
? | shimoseki | (lage) linkerzijde van de mat |
畳 | tatami | matten |
本部 | hom·bu | hoofdkwartier |
衣服 | i·fuku | kleding |
稽古着 | kei·ko·gi | oefenkleding, trainingspak |
帯 | obi | band |
白帯 | shiro·obi | witte band |
黑帯 | kuro·obi | zwarte band |
足袋 | tabi | soort van sokken met apparte grote teen |
草履 | zori | slippers |
袴 | hakama | traditionele Japanse broek |
解剖学 | kako·bō·gaku | anatomie |
腹 | hara | centrum, buik |
体 | tai | lichaam |
正面 | shō·men | voorkant hoofd |
横面 | yoko·men | zijkand hoofd |
膝 | hiza | knie |
首 | kubi | nek |
胸 | mune | borst |
肩 | kata | schouder |
肘 | hiji | elleboog |
腕 | ude | arm |
手首 | te·kubi | pols |
手 | te | hand |
手刀 | te·gatana | handzwaard |
足 | ashi | been, voet |
足首 | asho kubi | enkel |
腰 | koshi | heupen, onderrug |
襟 | eri | kraag |
身 | mi | lichaam |
袖 | sode | mouw |
? | ? | diversen |
合抜け | ai·nuke | gezamelijk ontsnappen |
合打ち | ai·uchi | elkaar tegelijkertijd doden |
当て身 | a·te·mi | ? |
武道 | budo | martiale weg |
組杖 | kumi·jō | stafoefeneningen met partner |
組太刀 | kumi·ta·chi | zwaardoefeneningen met partner |
太刀取り | ta·chi·do·ri | zwaard afpakken |
短刀取り | tan·to·do·ri | mes afpakken |
正眼 | sei·gan | wijzend naar het oog |
構え | kama·e | ? |
間合い | ma·a·i | juiste dynamische afstand [interval] |
膝行 | shikkou | lopen op knieën |
太鼓 | tai·ko | Japanse trommel die begin en einde van training aangeeft |
方 | ? | richting |
左 | hidari | links |
右 | migi | rechts |
入身 | iri·mi | ingaan |
回転 | kai·ten | wegdraaiend |
前 | mae | voorwaards |
後ろ | ushi·ro | achterwaards |
横 | yoko | zijwaards |
内 | uchi | binnen, inwaarts |
外 | soto | buiten, buitenwaarts |
斜め | nana·me | diagonaal |
直立 | choku·ritsu | verticaal |
水平 | sui·hei | horizontaal |
立て | ta·te | staand |
反対 | han·tai | tegenover |
八方 | hap·pō | alle richtingen [acht richtingen] |
運動 | un·dō | oefening |
一教運動 | ik·kyo undo | ikkyō oefening |
体の変更 | tai no hen·kou | basis lichaamsmenging |
法定之形 | hō·jō no kata | fundamentele principes |
春の太刀 | haru no ta·chi | lente zwaard |
夏の太刀 | natsu no ta·chi | zomer zwaard |
秋の太刀 | aki no ta·chi | herfst zwaard |
冬の太刀 | fuyu no ta·chi | winter zwaard |
八相発破 | hassō happa | acht richtingen |
一刀両断 | itto ryō·dan | houw je ego doormidden |
右転左転 | u·ten sa·ten | veranderlijke tijden |
長短一身 | cho·tan ichi·mi | lang en kort zijn één |
受ける | u·ke·ru | ontvangen |
体剣 | tai·ken | lichaam zwaard |
目礼 | moku·rei | knikkende groet zonder oogcontact te verbreken of te spreken |
抜剣 | bak·ken | eigen zwaard trekken |
合? | ai seigan | harmonieus wijzend naar het oog |
促進 | soku·shin | versnellen, haasten |
仁王太刀 | ni·ō da·chi | tempelbeschermer zwaard |
? | kazashi | schaduw |
合上段 | ai jō·dan | harmonieuze jōdan |
? | tsume | ? |
打ち込み | u·chi ko·mi | herhaaldelijk oefenen [binnen ontelbaar] |
両腕 | morō·de | beide armen |
押し込み | o·shi ko·mi | duw oefening |
一文字 | ichi·mon·ji | rechte lijn |
? | so tai | blokkeer lichaam |
体当り | tai ata·ri | bodycheck [lichaam stoot] |
? | hi tachi | niet slaan |
霞 | kasumi | slaap [mist] |
一重み | hi·toe·mi | lichaam zijwaarts naar opponent gedraaid |
? | muki | aankijken, hoofd draaien |
切り | ki·ri | snijden |
止め | to·me | stoppen |
裏打ち | ura u·chi | rug slaan |
曙光 | sho·kō | ochtendgloren, dageraad |
大 | dai | groot |
退けん | no·ke·n | wegdoen |
元気会 | gen·ki·kai | groep van gezondheisoefeningen |
大円呼吸法 | dai en ko·kyū hō | ademhaling in grote cirkels [grote cirkel ademhalingsoefeningen] |
守有の呼吸 | su·u no ko·kyū | ? |
陽の手呼吸 | yo no te ko·kyū | ademhaling met handen in yang [?] |
陰の手呼吸 | in no te ko·kyū | ademhaling met handen in ying [?] |
気結びの手呼吸 | ki·musu·bi no te ko·kyū | ademhaling van de energie van handen die een kruis maken [energie menging ademhaling] |
阿吽の呼吸 | a·un no ko·kyū | ademhaling ‘om één te worden met het omniversum’ [aum ademhaling] |
元の呼吸 | gen no ko·kyū | breathing with principles |
寝運動 | ne un·dō | liggende oefeningen |
揺動法 | yō dō·hō | oscillatiemethode |
毛管運動 | mō·kan un·dō | ? |
合掌合蹠運動 | gas·shō gas·seki un·dō | ? |
金魚運動 | kin·gyo un·dō | goudvis oefening |
馬運動 | uma un·dō | paard oefening |